αναδημοσίευση από τον Επενδυτή
του Πάνου Κοσμά
Επιτροπή άρθρου 70Α
«Παρκαρισμένο» στην Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών το… δημοσιονομικό κενό του 2014! Αντικείμενο έρευνας από τους οικονομικούς επιθεωρητές του υπουργείου Οικονομικών τα «έργα και ημέρες της»
1,5 δισ. ευρώ φόροι «λιμνάζουν» σε Επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών
Ενώ διώκονται τζάκια και ξυλόσομπες και κατάσχονται
καταθέσεις για χρέη μικρο-οφειλετών προς το Δημόσιο,
ενώ απειλούνται εφάπαξ, συντάξεις και νέα οριζόντια
μέτρα, μεγάλα ποσά βεβαιωμένων οφειλών
προς το Δημόσιο μένουν στα αζήτητα
Του Πάνου Κοσμά
Πάνω από 1,5 δισ. ευρώ βεβαιωμένες οφειλές ιδιωτών προς το Δημόσιο βρίσκονται «παρκαρισμένα» επί τρία σχεδόν χρόνια στην Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών. Πρόκειται κυρίως για υποθέσεις βεβαιωμένων οφειλών πάνω από 300.000 ευρώ ανά υπόχρεο, δηλαδή μεγαλο-οφειλετών του Δημοσίου, που αφού η προσφυγή τους στην Επιτροπή έγινε υποχρεωτική (!), περιμένουν εκ του ασφαλούς τη σειρά τους για να κριθούν οι αιτήσεις τους. Μαζί με αυτούς, που από την καθυστέρηση προφανώς ευνοούνται παντοιοτρόπως, περιμένει και το Δημόσιο να εισπράξει αυτά τα ποσά ή έστω ένα τμήμα τους… Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι αν δεν είχε καταστεί υποχρεωτική η προσφυγή των μεγαλο-οφειλετών στην εν λόγω Επιτροπή, θα είχε ήδη εσπραχθεί από το Δημόσιο τουλάχιστον το 50% των οφειλών, αφού αυτό είναι προϋπόθεση για την τυχόν προσφυγή τους στα διοικητικά δικαστήρια!
Έτσι, τη στιγμή που η κυβέρνηση διατείνεται ότι δίνει σκληρή μάχη για να αποφύγει νέα οριζόντια μέτρα, τη στιγμή που επιχειρεί να συγκεντρώσει 500 εκατ. ευρώ από νέες σκληρές περικοπές σε επικουρικές συντάξεις, εφάπαξ και δαπάνες περίθαλψης, τη στιγμή που απειλούνται νέα, άγνωστα ακόμη μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014, τη στιγμή που κατάσχονται οι καταθέσεις και απειλούνται πλειστηριασμοί για χρέη μικρο-οφειλετών και μικρομεσαίων, εκατοντάδες μεγαλο-οφειλέτες των οποίων οι οφειλές έχουν βεβαιωθεί τελεσίδικα είναι σε ένα ιδιότυπο καθεστώς θεσμισμένης παράτασης του χρόνου καταβολής των οφειλών τους…
Η διδακτική «Οδύσσεια» της Επιτροπής
Η περιπέτεια της εν λόγω Επιτροπής, αλλά και το πόσο εντυπωσιακά λειτούργησε, εξ αντικειμένου, η αργοπορία και το νομοθετικό αλαλούμ στη συγκρότηση και τη δράση της υπέρ των μεγαλο-οφειλετών, συνιστούν ένα γλαφυρό και εντυπωσιακό ταυτόχρονα δείγμα κυβερνητικής ανεπάρκειας και ελαφρότητας. Σε κάθε περίπτωση, η κυβερνητική πρακτική στο ζήτημα αυτό, δεν έχει καμία σχέση με τη σπουδή και την ταχύτητα αντίδρασης που επιδεικνύει η κυβέρνηση όταν πρόκειται για το «κυνήγι» μικρο-οφειλετών, είτε φυσικών προσώπων είτε μικρομεσαίων…
Οι σταθμοί της όλης υπόθεσης είναι οι εξής:
1. Στις 31 Μαρτίου 2011, επί υπουργίας Γιώργου Παπακωνσταντίνου, θεσμοθετείται η Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, με το ν. 3943/2011, δημοσίευση ΦΕΚ 31/3/2011.
Η ΕΔΕΦΔ είναι αποκλειστικά αρμόδια για την επίλυση φορολογικών διαφορών για βεβαιωμένες οφειλές (από φόρους, τέλη, πρόστιμα κ.λπ.) πάνω από 300.000 ευρώ ανά οφειλέτη. Για αυτή την κατηγορία οφειλετών η προσφυγή στην Επιτροπή είναι υποχρεωτική εάν ο οφειλέτης δεν επιλέξει την προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια, ενώ για υποθέσεις αξίας από 50.000 έως 300.000 ευρώ είναι προαιρετική. Στόχος της, να αποφευχθεί η χρονοβόρα διαδικασία προσφυγής των οφειλετών στα διοικητικά δικαστήρια, που τελεσιδικούσε κατά μέσο όρο σε… 7 χρόνια!
Η προσφυγή στην Επιτροπή είναι προαιρετική, αφού εξακολουθεί να υπάρχει για τους οφειλέτες η δυνατότητα προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια. Όμως, στην περίπτωση προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια, είναι υποχρεωμένοι να προκαταβάλουν το 50% των βεβαιωμένων οφειλών.
Η ίδια η δημιουργία της Επιτροπής λοιπόν θέτει το εξής ερώτημα: Από τη στιγμή που οι οφειλές ήταν βεβαιωμένες και οι φορολογούμενοι ήταν υποχρεωμένοι είτε να τις καταβάλουν στο σύνολό τους είτε να καταβάλουν το 50% εξ αυτών προσφεύγοντες στα διοικητικά δικαστήρια, με ποιο τρόπο η Επιτροπή θα εξασφάλιζε κάτι περισσότερο από την άμεση καταβολή του 50% των οφειλών; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν υπάρχει, αφού οι οφειλέτες μπορούσαν να προσφύγουν στην Επιτροπή, να κερδίσουν χρόνο μέχρι την εξέταση της υπόθεσής τους από αυτήν και στη συνέχεια να καταφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια…
Πράξη πρώτη λοιπόν: οι μεγαλο-οφειλέτες «παρκάρονται» στην ΕΔΕΦΔ. Στο διάστημα μέχρι την εξέταση της υπόθεσής τους προστατεύονται από οποιαδήποτε «ενόχληση» όσον αφορά τις βεβαιωμένες οφειλές τους από οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία του Δημοσίου.
2. Στη συνέχεια, οι δικαιοδοσίες της Επιτροπής διευρύνθηκαν αποφασιστικά, ενώ απαγορεύτηκε η άμεση προσφυγή των υπόχρεων στα διοικητικά δικαστήρια!
Αρχικά, στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012 επεκτάθηκε η υποχρεωτική δικαιοδοσία της και σε υποθέσεις βεβαιωμένων οφειλών κάτω από 300.000 ευρώ (με την παρ. 5στ’ του άρθρου 4 του ν. 4038/2-2-2012). Στη συνέχεια, στα τέλη Φεβρουαρίου του 2012 έγινε υποχρεωτική η προσφυγή στην Επιτροπή πριν την άσκηση οποιασδήποτε προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια (με την παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4051/29-2-2012).
Με λίγα λόγια, οι υπόχρεοι, ακόμη και αν ήθελαν να καταβάλουν άμεσα το 50% της οφειλής για να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, δεν μπορούσαν να το κάνουν – ήταν υποχρεωμένοι να προσφύγουν πρώτα στην Επιτροπή, και αν δεν ήταν ικανοποιημένοι από την ετυμηγορία της, τότε να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια! Δηλαδή η απώλεια χρόνου στην είσπραξη δημοσίων εσόδων έγινε… υποχρεωτική διά νόμου!!!
3. Ενώ οι δικαιοδοσίες της Επιτροπής επεκτείνονταν και η προσφυγή σε αυτήν έγινε υποχρεωτική, αυτή καθυστέρησε να συσταθεί και να αρχίσει να λειτουργεί επί ένα χρόνο και δύο μήνες ύστερα από τη θεσμοθέτησή της!
Η υπουργική απόφαση με την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες λειτουργίας της εκδίδεται στις αρχές Ιουνίου του 2012, επί υπουργίας Γιώργου Ζανιά (οι δύο προκάτοχοί του, Γ. Παπακωνσταντίνου και Ευάγγ. Βενιζέλος… δεν πρόλαβαν, ίσως γιατί ήταν απορροφημένοι με τις περικοπές και τα χαράτσια του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου).
Η εν λόγω υπουργική απόφαση (ΠΟΛ 1140/5-6-2012) προβλέπει ότι στις συνεδριάσεις της Επιτροπής ως μέλος (!) συμμετέχει εκπρόσωπος του ΣΕΒ και κατά περίπτωση εκπρόσωπος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών, Εμπόρων Ελλάδος, ότι η Επιτροπή έχει απαρτία αν οι παρόντες είναι περισσότεροι από τους απόντες (!) και ότι θα τηρούνται πρακτικά όπου θα καταγράφεται και η άποψη της μειοψηφίας. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή περιβάλλεται με υπερεξουσίες, αφού μπορεί να τροποποιήσει ή ακυρώσει, εν όλω ή εν μέρει την οικεία καταλογιστική πράξη χωρίς η απόφασή της αυτή να μπορεί να αμφισβητηθεί ή προσβληθεί από άλλη φορολογική υπηρεσία.
Ένα μήνα νωρίτερα, στις 5 Μαΐου του 2012, ορίστηκαν τα 5 μέλη της Επιτροπής (ΦΕΚ 230/4-5-2012), που είναι 1 από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ως πρόεδρος, 1 προϊσταμένη τμήματος ΠΕ/Β, 1 απλή υπάλληλος ΠΕ/Β, ο προϊστάμενος της Β’ Υποδιεύθυνσης Ελέγχων της Περιφερειακής Διεύθυνσης του ΣΔΟΕ, εκπρόσωπος ΣΕΒ ή άλλου εργοδοτικού σωματείου. Από φορολογικής πλευράς, η Επιτροπή έχει εντελώς υποβαθμιστεί, ενώ η πρόβλεψη για την απαρτία μπορεί να δημιουργήσει ευνοϊκές για τον κρινόμενο οφειλέτη συνθέσεις ανάλογα με τις απουσίες.
4. Αφού, ύστερα από καθυστέρηση 14 μηνών, η Επιτροπή άρχισε να λειτουργεί, πριν κλείσει χρόνο λειτουργίας… καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από άλλη!
Στις αρχές Ιουνίου του 2013 αντικαθίσταται από την Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης (ΥΕΕ), που υπάγεται στην υπό τον κ. Χάρη Θεοχάρη Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων (με το άρθρο 70Β του ν. 4152/2013, ΦΕΚ 107Α, 9-5-2013).
Το πλαίσιο λειτουργίας της ΥΕΕ αυστηροποιείται:
α. Ο υπόχρεος αν αμφισβητεί την πράξη καταλογισμού, υποχρεώνεται να υποβάλει αίτηση ενδικοφανούς προσφυγής στην ΥΕΕ εντός 30 ημερών από την ημέρα επίδοσης της πράξης καταλογισμού στην οικεία φορολογική αρχή. Αυτή σε 7 ημέρες την αποστέλλεις την ΥΕΕ.
β. Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής, καταβάλλεται το 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης. (ύστερα από 2 χρόνια και δύο μήνες -31/3/2011 μέχρι 9/5/2013- το Δημόσιο αναιρεί τη θεσμισμένη καθυστέρηση στην καταβολή του 50% των βεβαιωμένων οφειλών αλλά στο μεταξύ έχουν χαθεί μεγάλα ποσά για το Δημόσιο). Στη συνέχεια ο υπόχρεος μπορεί να υποβάλει αίτηση αναστολής. Η ΥΕΕ μπορεί να αναστείλει την καταβολή μέχρι την κοινοποίηση της απόφασής της στον υπόχρεο αν αυτή μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη. Αν σε 20 μέρες δεν απαντήσει, θεωρείται ότι η αίτηση έχει απορριφθεί.
γ. Εντός 60 ημερών η ΥΕΕ εκδίδει απόφαση. Αν δεν εκδοθεί, τότε η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα.
δ. Για αιτήσεις που θα κατατεθούν μέχρι 28.2.2014 η προθεσμία των 60 ημερών αυξάνεται σε 120 ημέρες (4 μήνες)…
ε. Όλα τα προηγούμενα ισχύουν για πράξεις καταλογισμού που εκδίδονται από 1/8/2013. Για πράξεις καταλογισμού πουν εκδίδονται μέχρι 31/7/2013, ισχύουν τα προηγούμενα. Σε αυτή την περίπτωση, η προθεσμία για την έκδοση απόφασης είναι 4 μήνες… Για τις εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου (9-5-2013) υποθέσεις της ΕΔΕΦΔ οι αποφάσεις εκδίδονται εντός 4 μηνών.
5. Αφού θεσμοθετήθηκε στις αρχές Ιουνίου 2013, η νέα Επιτροπή (ΥΕΕ) συστάθηκε επίσημα στις 6 Σεπτεμβρίου 2013 – πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο κ. Θεοχάρης μείωσε το χρόνο καθυστέρησης στη σύσταση, σε σχέση με τους κ. Παπακωνσταντίνου και Βενιζέλο, από 14 μήνες σε 4.
Σε αυτούς τους 4 μήνες της καθυστέρησης, μπορούσαν να κατατίθενται κανονικά αιτήσεις προσφυγής στην ΥΕΕ.
Με την απόφαση ορίζεται ότι οι προσφυγές που ασκήθηκαν ενώπιον της ΥΕΕ αυτούς τους 4 μήνες που δεν λειτουργούσε θα εξεταστούν από την… καταργηθείσα ΕΔΕΦΔ αλλά με βάση την ΠΟΛ 1209/6-9-2013 του κ. Θεοχάρη…
6. Στις 30/9 ο Χάρης Θεοχάρης αναστέλλει προσωρινά, μέχρι 31/12/2013, τη λειτουργία της Επιτροπής Εσωτερικής Επανεξέτασης, λόγω προβλημάτων στελέχωσης – η νέα Επιτροπή δεν ήταν γραφτό να λειτουργήσει, έστω ύστερα από 4 μήνες καθυστέρηση…
Προστίθενται λοιπόν άλλοι τρεις (3) μήνες καθυστέρηση. Προφανώς σε αυτό το διάστημα, πάλι τις αιτήσεις θα τις εξετάζει η «μακαρίτισσα» ΕΔΕΦΔ…
Για να έχουμε μια ιδέα για το σοβαρό ύψος των ποσών που διεκδικεί το Δημόσιο: Ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Μαυραγάνης δήλωσε στις 19/11/12 ότι εκκρεμούν ενώπιον της ΕΔΕΦΔ υποθέσεις συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Κατά την εκτίμηση στελεχών του φορολογικού μηχανισμού, με τη θέσμιση της υποχρεωτικής καθυστέρησης στην καταβολή έστω του 50% των βεβαιωμένων ποσών, είναι βέβαιο ότι αυτή τη στιγμή θα «λιμνάζουν» στην επιτροπή (την ΕΔΕΦΔ, αφού η ΥΕΕ δεν θα λειτουργήσει μέχρι τέλους του χρόνου) υποθέσεις με συνολικό ύψος οφειλών πάνω από 1,5 δισ. ευρώ… Περίπου όσα ψάχνει η κυβέρνηση για να γλιτώσει από τα νύχια» της τρόικας για το δημοσιονομικό κενό του 2014… Η τελευταία παράταση στην «ασυλία» από την καταβολή τουλάχιστον του 50% της οφειλής, που δόθηκε στους οφειλέτες, είναι 4 μήνες, δηλαδή αφού λήξει η υπόθεση του δημοσιονομικού κενού του 2014. Ποιος βιάζεται;..
Και ένα υστερόγραφο: Από το καλοκαίρι, τα «έργα και ημέρες» της ΕΔΕΦΔ είναι αντικείμενο έρευνας από τους οικονομικούς επιθεωρητές του υπουργείου Οικονομικών. Κι όμως, είναι αυτή η ελεγχόμενη ΕΔΕΦΔ που εξακολουθεί, παρότι… αντικατασταθείσα, να είναι αρμόδια για την εξέταση χιλιάδων υποθέσεων μεγαλο-οφειλετών…