”Πέμπτη φάλαγγα ονομάζεται η εντός μιας πολιορκούμενης πόλης ή εμπόλεμης χώρας εκδηλωθείσα προπαγάνδα ή τακτική επ΄ ωφελεία του εχθρού. Το είδος αυτό της προπαγάνδας μπορεί να είναι είτε εγχώριο (εσωτερική), είτε εξωτερική (εκ του εχθρού) και εκδηλώνεται με διασπορά ψευδών ειδήσεων (ραδιοφωνικές ανακοινώσεις ή έντυπες – φέιγ βολάν) μέχρι και δολιοφθορές.
Ο όρος τέθηκε σε χρήση για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου (1936-1939), όταν η Μαδρίτη, ελέγχονταν απ’ τις δημοκρατικές Δυνάμεις και 4 συγκροτημένες φάλαγγες του Ισπανικού Στρατού, κινήθηκαν για να την πολιορκήσουν. Ως “Πέμπτη φάλαγγα” των Φασιστών, ορίστηκαν οι εντός της πόλεως και υπέρ του στρατηγού Φράνκο δυνάμεις, που συγκροτήθηκαν ώστε να τεθούν στην διάθεση του Ισπανικού Στρατού, δρώντας εκ των έσω της πόλεως, υπονομεύοντας ή προβοκάροντας τους υπερασπιστές της… ”
Η σύνδεση με τις διασπαστικές ανακοινώσεις που κυκλοφορούν στις υπηρεσίες μας αυτές τις ημέρες, με τις ανυπόστατες φημολογίες – διαρροές ότι δήθεν έχουν υποβληθεί χιλιάδες αιτήσεις, ενώ η πραγματικότητα είναι άλλη (απόδειξη και τα τηλέφωνα πολιτικού παράγοντα του υπουργείου την Παρασκευή το μεσημέρι σε συνδικαλιστικά στελέχη με την παρότρυνση να υποβληθούν αιτήσεις), με την υπονόμευση συλλογικών αποφάσεων, μπορεί να είναι υπερβολική, αλλά είναι αναπόφευκτη…